Thursday, April 6, 2023

Khái niệm “cõng rắn cắn gà nhà” và trường hợp Nguyễn Ánh

Đọc trên mạng thấy có những người không phân biệt được thế nào là “cõng rắn, cắn gà nhà”, thế nào cứu nước. Họ lại còn đòi bỏ khái niệm “cõng rắn cắn gà nhà”? Để đánh giá các nhân vật lịch sử thì phải có tư duy triết học, bởi vì phải-trái-đúng-sai liên quan đến con người là thuộc về triết học đạo đức.

Khi quốc gia đang do người của chính dân tộc đó điều hành, và việc điều hành đó không có vấn đề gì lớn, thì một nhân vật tìm cách tranh đoạt quyền lực không phải là điều đáng khen. (Trừ phi một triều đình quá yếu kém, việc tranh đoạt quyền lực dẫn đến chính quyền mạnh hơn. Ví dụ, Đinh Toàn 3 tuổi lên ngôi, trong khi nguy cơ giặc Tống xâm lược, Dương Vân Nga chuyển giao quyền lực cho Lê Hoàn làm vua để bảo vệ tổ quốc là điều hợp lý.)

Thế nhưng khi quốc gia đang do người Việt điều hành, Lê Chiêu Thống với triều đình yếu ớt, cầu viện quân Thanh để đánh Quang Trung, dẫn đến nguy cơ mất nước thì đó là “cõng rắn cắn gà nhà”. Giả dụ Quang Trung thua thì rõ ràng là quân Thanh sẽ chiếm VN, và người Việt mất nước. Thật ra Quang Trung được ca ngợi chủ yếu vì đánh tan quân Thanh chứ không phải vì việc tranh đoạt quyền lực. Việc tranh đoạt quyền lực giữa người Việt với nhau là sự kiện lịch sử, nhưng không phải là điều đáng khen.

Chuyện vua chúa VN sang Trung Hoa xin phong vương để cầu hoà là hết sức bình thường. Bởi chính nhờ điều đó đã ngăn cản nguy cơ các vua chúa Trung Hoa sang xâm lược VN.

Tự Đức cầu viện nhà Thanh để hỗ trợ tiêu diệt nạn cướp bóc. Nhưng chỉ có một nhóm nhỏ quân Thanh vào VN chứ không phải cả một sư đoàn hàng vạn quân tràn vào VN. Và sau đấy không dẫn đến hậu quả là quân Thanh chiếm VN cho nên không bị kết tội. Nhưng không có chuyện Tự Đức cầu Thanh đánh Pháp. Tự Đức đã bị lên án về chuyện không chủ trương đánh Pháp, cho nên Pháp nhanh chóng chiếm được VN.

Quân cờ đen tràn sang quấy nhiễu, chiếm đóng khu vực biên giới của VN. Hoàng Kế Viêm nhận lệnh của triều đình đánh quân cờ đen và thu phục được bọn này quay súng chống Pháp. Hoàng Kế Viêm không mời quân cờ đen sang VN, bởi vậy không phải là “cõng rắn cắn gà nhà”.

Phan Bội Châu chủ trương dựa vào Nhật để đánh Pháp. Nhưng khi ấy người Việt là DÂN MẤT NƯỚC. Toàn bộ quốc gia do người Pháp quản lý, quyết định tất cả những việc quan trọng nhất. Nhưng chủ trương của Phan Bội Châu là tạo ra phong trào Đông Du để gửi người Việt đi du học, vừa để nâng cao trình độ cho thanh niên Việt, vừa xây dựng quân đội của người Việt. Ông nhờ Nhật đào tạo về quân sự cho các thanh niên Việt. Không rõ Phan Bội Châu có cầu viện Nhật đem quân vào đánh Pháp hay không, nếu có thì đó chỉ là một chiến lược trong kế hoạch tổng thể của ông, bao gồm khuyến khích và gửi thanh niên Việt sang Nhật học tập và xây dựng lực lượng chống Pháp ở hải ngoại. Hơn nữa, Nhật không hề có ý định đem quân sang VN ở thời điểm ông ấy cầu viện. Thế nên ông ý không bị coi là “cõng rắn cắn gà nhà”. Phan Bội Châu được khen ngợi chủ yếu là phát động phong trào Đông Du (phong trào gửi thanh niên Việt ra nước ngoài đào tạo, học hỏi người Nhật).

Hunsen cầu viện VN khi đang xảy ra nạn Polpot diệt chủng ở Campuchia, (1.5 triệu người bị giết chết trên tổng số 6 triệu dân). Rõ ràng điều đấy giúp ngăn chặn nạn diệt chủng là thảm hoạ quá lớn đối với dân tộc Campuchia. Thế cho nên không thể coi là "cõng rắn cắn gà nhà".

  

NGUYỄN ÁNH CÓ OAN ỨC KHÔNG?

Đội thân hữu VNCH cứ gào lên rằng Nguyễn Ánh oan ức, rằng chế độ ngày nay có định kiến với nhà Nguyễn. Không hề có chuyện đấy. Ở Hà Nội có đường Nguyễn Hoàng, Duy Tân, Thành Thái. Có nghĩa là tôn vinh cả đời trước và đời sau của Nguyễn Ánh, chứ không hề kì thị nhà Nguyễn vì lý do chính trị.

Việc hiện nay không tôn vinh Nguyễn Ánh là quyết định của cộng đồng các nhà nghiên cứu sử học, cả VN và quốc tế, bởi vì đến giờ họ vẫn không tìm thấy bằng chứng nào để chứng minh ông ta có công lớn đối với dân tộc đến mức phải đặt tên đường. Bỏ qua chuyện ông ta trả thù Quang Trung vì Quang Trung cũng từng tiêu diệt dòng họ nhà ông ta. Nhưng ông ta không có công thống nhất đất nước và mở mang bờ cõi. Việc thống nhất đất nước là công của Quang Trung. Thời Nguyễn Ánh dân nổi loạn khắp nơi chứ không phải là thời yên bình. Mở mang bờ cõi chủ yếu là các chúa Nguyễn đời trước, và các vua đời sau ông ta. Các nước trên thế giới cũng có rất nhiều ông vua đứng đầu triều đại nhưng không hề được đời nay tôn vinh.

Nguyễn Ánh có tội rất lớn không thể bào chữa được là rước quân Xiêm, quân Pháp vào VN. Để chuộc cái tội đấy thì phải có công lao rất lớn. Nhưng nếu có công lao gì to lớn thì sử sách của Việt, Tây, Tầu đều ghi lại chứ đâu có khó tìm đến mức đấy. Nhất là Nguyễn Ánh lên ngôi mới chỉ cách đây hơn 200 năm.

Vì sao thời VNCH lại tôn vinh Nguyễn Ánh? Vì muốn nịnh Bảo Đại vì Bảo Đại là quốc trưởng của Quốc gia VN (1949-1955) và muốn biện minh cho sự xâm lược của Pháp.

Nhưng làm sao mà biện minh được cho sự xâm lược của Pháp, khi mà thời Pháp thuộc mọi việc hệ trọng ở VN đều do Toàn quyền Đông Dương và các công sứ Pháp quyết định. Học sinh Việt đi học trường của Nhà nước thuộc địa được dạy “Tổ tiên chúng ta là người Gaulois”. Đấy là lý do các trí thức Việt phẫn uất, đứng lên đấu tranh đánh đuổi thực dân Pháp.

Quan điểm thế nào là “bán nước”, “cõng rắn cắn gà nhà” là quan điểm chung của giới sử học thế giới chứ không phải chỉ riêng VN.

 

No comments:

Post a Comment