SAU TINH GỌN BỘ MÁY: GIẢI PHÁP CẮT GIẢM THỦ TỤC HÀNH CHÍNH VÀ TƯ NHÂN HOÁ

 Mấy tháng nay, phong trào sáp nhập, tinh gọn bộ máy trở nên ồn ào, sôi động. Hôm rồi có bài báo đăng năm ngoái thu ngân sách được 1.7 triệu tỷ thì chi tiêu để nuôi bộ máy đã mất 1 triệu tỷ. (Tuy nhiên, cần so sánh với những số liệu này ở các nước khác). Thế nên sáp nhập, tinh gọn bộ máy là chủ trương đúng đắn. Mấy năm nay các cơ quan công quyền đã có nhiều biện pháp khuyến khích cán bộ, công chức về hưu sớm. Ngừng tuyển dụng viên chức ở nhiều bộ phận. Hạn chế phong cấp tướng. Thế nhưng sau đó thì làm gì?

 

Vẫn những gương mặt ấy giải quyết một núi công việc, thậm chí số người sẽ giảm đi thì sẽ chỉ khiến hệ thống tăng thêm ách tắc chứ không thể khơi thông được. Hơn nữa, một trong những mục tiêu quan trọng nhất của việc giảm bớt số người là để tăng lương cho cán bộ/công chức để khuyến khích họ làm việc hiệu quả hơn. Giả dụ trường hợp khả quan nhất là cắt giảm được 50% số cán bộ công chức, nhưng lại cần tăng lương công chức lên gấp đôi thì có thể chi tiêu cho bộ máy không cắt giảm được đồng nào. Đấy là chưa kể từ 2021 đến nay độ tuổi hưu tăng lên, cho nên số lượng biên chế tuyển mới sẽ phải giảm đi. Việc khó thay thế hệ già nua, giáo điều bằng thế hệ công chức/viên chức trẻ khoẻ được đào tạo kiến thức hiện đại sẽ ảnh hưởng đến chất lượng bộ máy.

 

XÁC ĐỊNH CÁC THỦ TỤC, CÔNG VIỆC DÔI DƯ

 

Tiếp theo việc sáp nhập, tinh giản bộ máy là cắt giảm thủ tục hành chính dư thừa, và chuyển một số công việc ít cần bảo mật cho khối tư nhân làm. Tuy nhiên, tính chất công việc của các phòng ban mỗi bộ ngành lại vô cùng khác nhau. Thế nên chỉ những người trực tiếp làm việc ở các phòng ban ấy mới thật sự am hiểu và có khả năng ra quyết định. Chủ trương “cần cắt giảm ít nhất 1/3 số thủ tục hành chính” là ý tưởng thiếu cơ sở khoa học. Điều chắc chắn, số thủ tục, công việc cần cắt giảm, chuyển đổi của mỗi phòng ban, bộ ngành sẽ hoàn toàn khác nhau. Không thể áp đặt cứng nhắc con số 1/3 đó cho mỗi cơ sở.

 

Làm thế nào để xác định được thủ tục hành chính nào cần cắt bỏ, công việc nào cần chuyển cho khối tư nhân? Mỗi phòng ban cần thiết lập danh sách các thủ tục hành chính, công việc chuyên môn rồi tiến hành điều tra, trưng cầu ý kiến các đối tác có liên quan (v.d., công dân, các tổ chức, doanh nghiệp, chuyên gia). Lãnh đạo các phòng ban sẽ tham khảo kết quả điều tra để xác định danh sách những thủ tục, công việc cần ưu tiên giải quyết trước tiên và theo mức độ quan trọng. Đồng thời họ cần lập kế hoạch bao gồm tiến độ giải quyết các thủ tục, công việc trong danh sách đó.

 

Mỗi bộ ngành đều có các tờ báo riêng phục vụ ngành mình. Các phòng ban cần công khai danh sách các thủ tục hành chính và công việc sắp xếp theo thứ tự ưu tiên giải quyết, cùng với kế hoạch và tiến độ giải quyết trên các tờ báo đó. Các toà báo cần mở các diễn đàn tranh luận để tìm kiếm giải pháp cho các thủ tục, công việc khó khăn, phức tạp.

 

CHỐNG LÃNG PHÍ

 

Các bộ ngành cũng cần công khai danh sách các công trình bỏ hoang, đề án dang dở lãng phí, các cơ chế cồng kềnh khó giải quyết và sắp xếp theo thứ tự ưu tiên về số tiền đầu tư hoặc theo mức độ ảnh hưởng đối với xã hội. Cần tiến hành điều tra các đối tác để có căn cứ xác định thứ tự ưu tiên đó. Ngoài ra, các bộ ngành cũng cần công khai kế hoạch tiến độ giải quyết các công trình, đề án, cơ chế trong danh sách ưu tiên đó trên các tờ báo ngành và mở các diễn đàn tranh luận về những hạng mục khó giải quyết.